Zijn deze drie maanden na de bevalling zijn echt een soort van verlengstuk van de zwangerschap?

Het vierde trimester

Herstellen  na de bevalling heeft tijd nodig. Je hebt een mensje gemaakt en ter wereld gebracht, je lichaam heeft harder dan ooit gewerkt: dat kan je nog lang blijven voelen. Postpartum maak je namelijk de grootste en snelste hormonale daling van je leven mee. Aangezien je hormonen bepalend zijn voor je emoties, denken, gedrag en je fysieke welzijn is dit goed merkbaar. Je hebt daarbovenop misschien een bevalling gehad die soms veel verwerkingstijd nodig heeft. Emotioneel en mentaal komt er veel op je af, met een mini-mensje dat compleet van jou afhankelijk is en je niet laat slapen zoals je gewend bent. 

De periode waarin dit allemaal plaatsvindt wordt ook wel het vierde trimester genoemd: als een verlengstuk van de bevalling dus. Dat zijn dus min of meer de eerste drie maanden na de bevalling, waarbij in theorie de meeste hormonale schommelingen bij voldoende rust, voedingsstoffen en hulp zichzelf kunnen herstellen.

Wat je kunt verwachten van het vierde trimester + tips

Voor iedere vrouw ziet het vierde trimester er anders uit. Maar het volgende kun je ongeveer verwachten van deze postpartum periode:

1. Wennen aan constante zorgbehoefte baby: een mensenbaby is eigenlijk na negen maanden in de buik letterlijk nog onrijp en daarom volledig afhankelijk van de ouders, en dan vooral van de moeder. De constante behoefte aan nabijheid, warmte, geborgenheid en voedingen die 24/7 doorgaan, kan best heftig zijn voor ouders. Je baby wordt niet meer standaard voorzien in deze primaire levensbehoeftes in de baarmoeder, en jullie moeten nu écht de handen uit de mouw steken om voor dit mini-mensje te zorgen.

Tip: probeer je helemaal over te geven aan dit proces. Baby’s weten nu eenmaal niet beter dan het nodig hebben van jouw complete aandacht en aanwezigheid. Je komt er dan ook niet onderuit, dus het beste is je er compleet aan over te geven. Het is niet mogelijk om je baby te verwennen door toe te geven aan hun huidhonger. Het wordt steeds een stukje gemakkelijker.

2. Fysieke herstel: of je bevalling nu moeilijk of makkelijk was, iedere vrouw moet herstellen van een bevalling. Het is normaal dat je je compléét uitgeput en overprikkeld voelt. Er is een mens uit je gekomen! Je baarmoeder is negen maanden lang tot het maximale uitgerekt, wat je wellicht hebt gevoeld in je bekkenbodem, rug en buikspieren. Nu zal de baarmoeder weer teruggaan naar haar originele formaat, en moet de wond van de placenta in de baarmoeder genezen. Tel daar eventuele hechtingen na het uitscheuren, het litteken van een keizersnede of complicaties tijdens de bevalling bij op, en je kunt je voorstellen dat je heel wat te herstellen hebt na de bevalling. De eerste wandeling, fietsen en na een paar maanden het sporten moet dus allemaal stukje bij beetje worden opgebouwd.

Tip: Pak de draad langzaam op. Alles op je eigen tempo, en luisterend naar je lichaam. Als staan afwassen een week na de bevalling bekkenpijn oplevert, kun je beter nog wat langer rusten. Als een langere wandeling na een maand nog erg pijn doen, stel het nog even uit. En probeer niet meteen high impact sporten te doen na zes weken. Overleg bij twijfel gerust met je verloskundige, een bekkenbodemfysio of een postpartum trainer.

3. Emotionele rollercoaster: dat de zwangerschap erop zit, wil niet zeggen dat je emoties stabiel zijn. De transformatie die het moederschap met zich meebrengt komt voor de meeste moeders met vele ups en downs. Je kunt aan jezelf twijfelen als moeder, ‘rouwen’ om je leven dat je had voordat je moeder werd, het andere moment intens gelukkig zijn met je baby en het andere moment simpelweg willen huilen aangezien je geen idee hebt wat je kleintje nodig heeft. Soms kan ook de vermoeidheid even teveel worden, of gaat alles niet alles zoals gehoopt, wat ook veel kan doen met je emoties.

Tip: merk je dat jouw grijze wolk constant aanwezig is en je jezelf niet terugherkent? Bespreek dit dan met je partner, verloskundige, vriendin, een postpartum behandelaar of de huisarts. Het zou namelijk ook een vroeg signaal van postnatale depressie kunnen zijn.

4. Ritme vinden met borstvoeding: als je vastberaden bent langere tijd borstvoeding te geven, bedenk je dan dat je waarschijnlijk pas na een 6 weken handigheid krijgt erin. Er zullen dagen tussen zitten dat je kleintje alleen maar wil voeden, de zogeheten regeldagen. Na de paar maanden in het vierde trimester, raak je meer gewend aan de nachtvoedingen, herken je de hongersignalen van je baby beter en je melkproductie raakt beter op je baby afgestemd waardoor de omvang van je borsten wat normalere proporties aanneeemt.

Tip: verbeten met borstvoeding aan de slag gaan kan een averechts effect hebben op de moeder. Je kunt je juist oververmoeid gaan voelen door het voeden op verzoek, en snakken naar een pauze. Ook het kolven kan voor veel stress zorgen, zeker al je melkvoorziening achterblijft. Zorg dat je genoeg en gezond eet, 1-2 grote glazen water bij de hand hebt bij het voeden en er voor jezelf een fijn moment van maakt dat aanvoelt als een pauze.

5. Liefde voor jezelf: dit is niet alleen de periode om je baby alle liefde en zorg te geven die hij nodig heeft, maar ook om jezelf af en toe in het zonnetje te zetten. Liefdevolle aandacht voor jezelf in de vorm van een regelmatige massage, een yoni steam, een uitstapje met vriendinnen en om hulp durven vragen maakt het vierde trimester en jouw herstel een stuk makkelijker. Zo maak je ook weer nieuwe energie om er voor je baby te zijn.