Wat is stotteren?

Stotteren is een spraakstoornis waarbij het ritme en de vloeiendheid van gedachten tijdens het spreken verstoord zijn. Het kan zich uiten in het herhalen van klanken, woorden of zinnen, het blokkeren van woorden, het minder vloeiende verloop van zinnen, of het maken van lange pauzes tijdens het spreken. Het kan variëren in ernst en kan zowel bij kinderen als bij volwassenen voorkomen.

Hoe herken je of je kind echt stottert?

Meestal begint stotteren bij kinderen die net leren praten. Het herkennen van stotteren bij een kind kan soms lastig zijn, vooral als het kind nog jong is. Het is belangrijk om te weten dat stotteren niet altijd hetzelfde is en dat het per persoon kan verschillen. Enkele signalen die erop kunnen wijzen zijn:

• Herhaling van klanken, woorden of zinnen
• Blokkades tijdens het spreken
• Langere pauzes tussen woorden
• Vermijden van bepaalde woorden of situaties
• Gespannen gezichtsuitdrukking of lichaamshouding tijdens het spreken
• Oogcontact vermijden tijdens het spreken

Rond welke leeftijd gaat een kind meestal stotteren?

Stotteren kan op elke leeftijd beginnen, maar bij kinderen begint het meestal tussen de twee en vijf jaar oud. Bij ongeveer 75% van de kinderen die stotteren, begint het voor het vijfde levensjaar. Het is belangrijk om op tijd actie te ondernemen wanneer je vermoedt dat je kind aan het stotteren is, omdat vroegtijdige stottertherapie of logopedie kan helpen om het stotteren te verminderen en te laten verdwijnen.

Hoe ontstaat stotteren bij een kind?

Stotteren is een complexe aandoening die verschillende oorzaken kan hebben. Het kan bijvoorbeeld worden veroorzaakt door erfelijke factoren, neurologische factoren of psychologische factoren. Ook kan het ontstaan als gevolg van bepaalde stressvolle situaties of emoties, zoals angst, opwinding of vermoeidheid, zeker in combinatie met een zwakker spraaksysteem. Vaak wordt het gezien als een aanleg tot ontregeling van de spraakmotorische processen. Vroeger dacht men dat stotteren aangeleerd gedrag is.

Het is belangrijk om te begrijpen dat stotteren niet wordt veroorzaakt door verkeerde opvoeding of een gebrek aan taalvaardigheden. Het is een aandoening die losstaat van de intellectuele vaardigheden van een kind. Het kan echter wel een negatief effect hebben op de spraakontwikkeling het zelfvertrouwen en de sociale ontwikkeling van een kind.

Als ouder kun je een belangrijke rol spelen bij het ondersteunen van je kind met het stotteren. Het is belangrijk om te onthouden dat stotteren niet iets is waar je kind controle over heeft en dat het behandeld kan worden met behulp van logopedie en andere therapieën. Door je kind te steunen en begrip te tonen, kan je helpen om zijn of haar zelfvertrouwen te vergroten.

Wat kun je doen als je kind stottert?

Als ouder kun je het beste in overleg gaan met een logopedist als je kind stottert. De logopedist kan het beoordelen en je helpen om het kind te begeleiden. Je kunt met de Screenings Lijst voor Stotteren (SLS) ontdekken een verwijzing naar een logopedist nodig is. De SLS is niet bedoeld voor oudere kinderen. Het is belangrijk om de stress rondom het spreken te verminderen, zodat het kind ontspannen kan spreken. De logopedist kan helpen bij het aanleren van ademhalings- en spreektechnieken en kan ouders tips geven om het kind te ondersteunen.

Gaat het stotteren vanzelf over?

Bij ongeveer 80% van de kinderen die stotteren gaat het vanzelf over. Dit gebeurt meestal binnen twee jaar na het begin van het stotteren. Bij een klein deel van de kinderen blijft het echter aanwezig en kan logopedie nodig zijn om het stotteren te verminderen. Het is daarom belangrijk om alert te blijven en indien nodig hulp te zoeken bij een logopedist.

Tips op een rijtje als je kind stottert:

• Geef je kind de tijd om te praten. Wacht rustig tot hij of zij klaar is met praten voordat je reageert. Onderbreek je kind niet of maak geen afmaken zinnen.
• Praat rustig en duidelijk tegen je kind. Vermijd snelle spraak of veel woorden in één zin.
• Vermijd situaties waarin je kind zich ongemakkelijk kan voelen of veel druk ervaart, zoals spreken in het openbaar of spreken voor een grote groep mensen.
• Moedig je kind aan om te praten. Het is belangrijk dat je kind niet ontmoedigd raakt en zich gesteund voelt bij het praten.
• Praat er met je kind over. Leg uit wat het is en dat het niet iets is om zich voor te schamen. Zorg dat je kind weet dat het niet iets is wat hij of zij kan controleren.