Hey! Alweer 25 weken zwanger. De tijd vliegt! Jouw kleintje is ondertussen ongeveer 34 centimeter lang en weegt ongeveer 700 gram. Vanaf deze termijn pakken we vaak bij de afspraken even de 3D echo erbij, want je zult zien dat jouw baby steeds meer ‘baby’ wordt. Hij/zij begint een vetlaagje op te slaan onder de huid en dit is te zien in een iets voller gezicht dan op de echo’s hiervoor. Dat maakt dat de 3D foto’s steeds beter herkenbaar zullen worden. Treur niet als jouw kindje telkens met de handjes voor het gezicht ligt, dat is heel veel voorkomend en volkomen normaal! Het is een veilige houding en wordt niet voor niks “foetus houding” genoemd. ???? Ook jouw kleintje zal zich vast in de komende weken wel eens laten zien. We proberen het in ieder geval regelmatig bij de controles!
Vandaag willen we je graag wat meer informatie geven over borstvoeding en kunstvoeding. We beginnen met borstvoeding.
Borstvoeding
Wat is borstvoeding?
Borstvoeding is het geven van moedermelk aan een kind.
Waarom borstvoeding?
Borstvoeding is de beste voeding voor een baby, omdat het vol zit met alle benodigde voedingsstoffen en afweerstoffen die een kind nodig heeft. Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat er veel voordelen zijn in het geven van borstvoeding in plaats van kunstvoeding. Een literatuuronderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Health effects of breastfeeding, 2015) toont aan dat het geven van borstvoeding allerlei voordelen heeft:
- Bescherming tegen infecties en ziekten
- De juiste voedingsstoffen voor de baby in de juiste hoeveelheid
- Hechtere band tussen moeder en baby (door aanmaak van het knuffelhormoon Oxytocine) Bij het niet geven van borstvoeding heeft het kind meer kans op:
- Bepaalde infecties, bijvoorbeeld aan het maag- en darmkanaal (overtuigend bewezen)
- Astma, benauwdheid en overgewicht (waarschijnlijk)
- Darmziekten, suikerziekte, jeugdkanker en lage intelligentie (mogelijk) Het geven van borstvoeding kent ook gezondheidsvoordelen voor de moeder:
- Minder kans op suikerziekte, reuma en een hoge bloeddruk
- Minder kans op borst, eierstok en baarmoederkanker voor de menopauze en minder kans op osteoporose
- En als bijkomend voordeel voor moeders: je bent sneller op je gewicht van voor je zwangerschap. Bron https://www.zorgwijzer.nl/zorgwijzers/borstvoeding
Hoe werkt het geven van borstvoeding?
Het is van belang om de baby in het eerste uur (het gouden uurtje) na de bevalling aan de borst te leggen. De baby zal vaak instinctief zuigen aan de tepel waarbij een cascade aan hormonen in jouw lichaam de melkproductie in gang zal zetten. De melkproductie is in eerste instantie niet heel groot; vaak maar enkele druppels. Deze eerste druppels melk noemen we colostrum. Colostrum is hele voedzame en licht verteerbare melk die vol zit met belangrijke voedingsstoffen en afweerstoffen. Fun fact: Colostrum werkt licht laxerend waardoor de baby wordt gestimuleerd om de eerste ontlasting te lozen. Deze eerste ontlasting wordt meconium genoemd en is een dikke, zwarte, teerachtige soort poep.
In de eerste dagen na de geboorte van jouw baby zul je hem/haar vaak aan de borst leggen; het liefst minimaal 8 keer per 24 uur. Dit betekent dat je minstens iedere 3 uur borstvoeding geeft of zelfs vaker als de baby hier behoefte aan heeft. Indien de borsten minimaal iedere 3 uur effectief worden gestimuleerd door de baby’s zuigbeweging, zul je merken dat na een aantal dagen (vaak op dag 4 of 5) de borsten voller zijn en de melkproductie goed op gang is. Dan ervaren veel vrouwen stuwing; een soort ophoping van vocht en melk in de borsten die vlak vóór het voeden het grootst is en vlak daarna weer afneemt. Stuwing duurt meestal enkele dagen en daarna zal de melkproductie zich precies gaan aanpassen aan de behoefte van jouw kindje. Borstvoeding werkt namelijk volgens het vraag-en-aanbod-principe.
Hoe leer ik hoe ik borstvoeding moet geven?
Borstvoeding is een heel natuurlijk en vaak op instinct gedragen proces, maar vereist voor zowel pasgeboren baby’s als voor moeders regelmatig wel wat oefening. Voor een succesvolle borstvoeding is het belangrijk dat een kindje goed wordt aangelegd, goed aanhapt en effectief zuigt aan de tepel. Zowel de kraamverzorgster als de verloskundige gaan je ondersteunen en begeleiden in de verschillende voedingshoudingen en de voedingstechniek. Indien nodig kan ook een lactatiedeskundige worden ingeschakeld.
Gewichtsverlies van de baby
Veel ouders maken zich zorgen over het gewichtsverlies van hun baby in de eerste levensdagen, wanneer de melkproductie vaak nog niet helemaal op gang is gekomen. Dit is heel begrijpelijk en iets waar wij als zorgverleners veel aandacht aan besteden. Het is zo dat alle kindjes in de eerste levensweek afvallen. Ze mogen tot 10% van hun gewicht verliezen. Het gewichtsverlies wordt nauwkeurig gemonitord en de conditie van jouw baby wordt dagelijks beoordeeld door de kraamverzorgster en minimaal twee keer door een verloskundig zorgverlener. Niet alleen het gewicht vertelt ons iets over de conditie van jouw baby. We halen ook veel informatie uit bijvoorbeeld de hoeveelheid en de kleur van de urine en de ontlasting, de temperatuur, de kleur en de alertheid van de baby. Om te voorkomen dat een baby te veel gewicht verliest is het belangrijk dat de melkproductie tijdig en voldoende wordt gestimuleerd. Vandaar dat we afspreken dat je minstens iedere drie uur aanlegt om de borsten een signaaltje te geven dat melkproductie nodig is. Zodra de melkproductie op gang is (tussen dag 3 en 6) zal de baby weer gaan bijkomen in gewicht.
Heb je nog vragen over het geven van borstvoeding, stel deze dan aan ons bij de volgende controle. Indien je graag met specifieke vragen terecht wilt bij een lactatiekundige, bieden wij een keer per vier weken een lactatiekundig-spreekuur aan waarbij lactatiekundige Gertie Roberts al je vragen kan beantwoorden over borstvoeding.
Flesvoeding
Past borstvoeding niet bij jou of jouw situatie? Dan is flesvoeding een prima alternatief. In Nederland en eigenlijk heel Europa zijn er hele strenge eisen waaraan fabrikanten moeten voldoen. Zo zijn er minimumeisen voor wat er in flesvoeding moet zitten, maar ook eisen voor wat fabrikanten wettelijk zelf mogen toevoegen. Daarom stelt het voedingscentrum ook dat er geen belangrijk verschil is in de verschillende merken flesvoeding die er op de markt zijn. Allen bevatten ze de benodigde voedingsstoffen. Sommige merken voegen daar enkele, mogelijk positieve producten aan toe. Lees je in over de verschillende merken en maak een keuze die bij jouw situatie past.
Speciale kunstvoeding
- Geitenmelk wordt steeds meer gebruikt in plaats van koemelk omdat dit beter verteerbaar zou zijn en meer zou lijken op borstvoeding. Volgens het Voedingscentrum is er echter nog onvoldoende bewijs om dit te kunnen stellen. Het advies van het voedingscentrum is om opvolgmelk van koemelk te geven als je geen borstvoeding geeft.
- Hypoallergene en lactosevrije melk zijn opties voor kinderen met allergieën of intoleranties. Het wordt afgeraden om hier preventief mee te beginnen, omdat een kindje op die manier niet kan ‘wennen’ aan deze stofjes en mogelijk juist daardoor een intolerantie kan ontwikkelen.
- Melk voor krampjes, obstipatie en spugen. Hiervoor geldt eigenlijk hetzelfde als voor de andere speciale kunstvoedingsproducten. Het wordt afgeraden om hier al direct mee te starten en het is niet overtuigend bewezen dat dit echt effect heeft. Probeer eerst te achterhalen waardoor jouw kindje mogelijk last heeft van krampjes, obstipatie of spugen en met het consultatiebureau te kijken naar andere oplossingen alvorens je van voeding verandert.