Wat is het foetaal alcohol syndroom (FAS)?

FAS verwijst naar een aantal hersenbeschadigingen en fysieke afwijkingen bij een baby als gevolg van het drinken van alcohol tijdens de zwangerschap. Omdat wat de zwangere drinkt ook wordt opgenomen door de baby, kun je je voorstellen dat het drinken van alcohol schadelijk is voor een ongeboren baby.

Alcohol komt namelijk in de bloedsomloop van de baby terecht, maar een baby kan de alcohol nog niet afbreken door middel van enzymen in de lever. Daardoor worden de hersenen en het centrale zenuwstelsel aangetast. Zelfs met één avond drinken kunnen er gevolgen zijn voor het kind, maar meestal zijn de moeders van FAS patiënten zware drinkers.

Symptomen FAS

De volgende fysieke afwijkingen komen voor bij baby’s, kinderen en volwassenen die te maken hebben met FAS:

• Laag geboortegewicht
• De hersenen van een baby met FAS zijn kleiner en hebben minder groeven
• Daardoor is de hoofdomtrek van deze baby’s kleiner
• Kleine oogspleten
• Afgeplat neusgootje
• Dunne bovenlip
• Hoorproblemen
• In sommige gevallen problemen met hart en nieren

Dit zijn neurologische en mentale symptomen van mensen met FAS:

• Leerproblemen
• Weinig emotionele controle
• Spraakproblemen
• Achterblijven sociale en emotionele ontwikkeling, wat kan leiden tot gedragsproblemen
• Seksuele afwijkingen
• Alcohol- en drugsproblemen
• Hyperactiviteit
• Impulsief

Klachten kunnen erg verschillen van persoon tot persoon. Je kunt al direct na de geboorte wat merken aan de fysieke kenmerken van een baby, of pas in de kleutertijd als een kind naar school gaat. Iemand met FAS kan er zijn hele leven lang last van hebben.

Behandeling van FAS

Er is geen behandeling voor kinderen met FAS. De enige manier om FAS volledig te voorkomen, is doordat de moeder geen alcohol drinkt tijdens de zwangerschap en de borstvoeding. Het is natuurlijk wel mogelijk de kenmerken te verminderen en met de ziekte te leven. Bijvoorbeeld door middel van hulp van een logopedist, psycholoog of fysiotherapeut. Afhankelijk van de klachten, kunnen problemen met het zicht, gehoor en hart en nieren soms ook worden behandeld.

Kans op deze ziekte

FAS komt voor bij ongeveer 1 op de 10,000 baby’s die worden geboren. Al de moeders van deze baby’s hebben tijdens de zwangerschap alcohol gedronken, meestal in heftige mate. Maar toch is er geen veilige hoeveelheid alcohol die je kunt drinken zodat je baby niet te maken krijgt met deze ziekte. Een avond drinken kan al zorgen voor onomkeerbare afwijkingen. Hoe meer je in één keer drinkt, hoe schadelijker. Ook kleine hoeveelheden zijn echter niet veilig.

Heb je in het begin van de zwangerschap toen je nog niet wist dat je zwanger was toch alcohol gedronken? Dat is nooit de bedoeling, maar de kans is erg klein dat je kind te maken krijgt met FAS. Wel is het zo dat hoe vaker en meer je drinkt, hoe gevaarlijker. Het beste is om al tijdens het zwanger worden te stoppen met drinken.