Wat is een diastase?
Je kindje groeit, dus je buik wordt groter. Om dit te kunnen laten gebeuren moeten je rechte buikspieren wijken en zodoende komt er meer trekkracht op de peesplaat tussen de spierhelften te staan. Dit is dus een volkomen normaal en gewenst proces. De sterkte van de peesplaat bepaalt of je een functionele of een niet-functionele diastase ontwikkelt. Iedere zwangere ontwikkelt een diastase maar een niet-functionele diastase houdt in dat de peesplaat de buikinhoud die daarachter zit, niet meer netjes tegen kan houden.
Een diastase is een wijking van de linker en rechter rechte buikspier, waarbij de zwangerschap de meest voorkomende gebeurtenis is waarbij het ontstaat. Iedere zwangere ontwikkelt namelijk vanwege de groei van de baby een diastase. Uit de literatuur blijkt dat in het derde trimester 100% van de zwangeren een diastase heeft die normaliter binnen een jaar na de bevalling hersteld is.
Bij sommigen zal de diastase echter nooit verdwijnen. Dit hoeft geen probleem te zijn wanneer de peesplaat tussen de spierhelften van je rechte buikspieren zo sterk is dat deze de buikdruk goed op kan vangen. We spreken dan van een functionele diastase.
Bij een niet-functionele diastase zie je bij drukverhoging een tuut ontstaan op de middellijn boven de navel. Dit kan zijn bij een beweging, hoesten, je kindje dan wel ‘iets’ tillen, sporten, een blaasinstrument bespelen etc. De druk is dan dusdanig dat de peesplaat deze druk niet op kan vangen en de buikinhoud tussen de spierhelften doorkomt.
Tijdens je zwangerschap kan dit ook het geval zijn.
Is een diastase erg tijdens de zwangerschap?
Een diastase hoeft geen probleem te zijn en is, zoals eerder genoemd, ook een natuurlijk en wenselijk fenomeen tijdens je zwangerschap. Je kunt echter klachten ontwikkelen in je romp- en bekkengebied. Daarbij is niet bewezen dat de diastase de veroorzaker is, maar dat een diastase de functie van het gehele stabiliteitssysteem ontregelt lijkt wel aangetoond.
Tijdens je zwangerschap neemt de druk van binnenuit toe en door de hormonen neemt de stevigheid van het weefsel tussen de helften wat af. Het is daarom verstandig bewust te zijn van buikdrukverhogende momenten en hoe je deze druk zo goed mogelijk opvangt. Wanneer je het lastig vindt dit goed te doen kun je terecht bij gespecialiseerde fysiotherapeuten als de bekkenfysiotherapeut of een ZwangerFit®docent.
Wanneer moet je iets met een diastase? En wat dan?
Tijdens je zwangerschap
Tijdens je zwangerschap is het van belang erop te letten dat je buikdruk goed opvangt. Een fysiotherapeut, een gespecialiseerde trainer en een ZwangerFit®docent kan je hier alles over vertellen. Een tip is alvast deze: blaas goed uit door je mond, liefst met getuite lippen, tijdens het krachtsmoment in combinatie met lichte aanspanning van je diepe buikspieren die samenwerken met je bekkenbodem en kleine stabiliteitsspiertjes in je rug.
Ook is een goede houding (bekken in de juiste positie in combinatie met ontspanning van de rechte buikspieren en billen, en een actieve houding van je bovenrug) van belang om de druk op de juiste wijze via een zo stabiel mogelijk ‘spierstelsel’ van je romp op te vangen.
Na je bevalling
Een diastase na je zwangerschap waarbij klachten aanwezig zijn, verdient zeker extra aandacht. Deze klachten kunnen lichamelijk zijn (klachten in buik- en/of bekkengebied) dan wel psychisch (niet lekker in je vel, onzeker door zwanger ogende buik).
Kun je een diastase voorkomen?
Naar deze vraag is zeker onderzoek gedaan, maar er is geen bewijs gevonden dat bijvoorbeeld je BMI voor en na de bevalling, gewichtstoename tijdens de zwangerschap, je baby’s gewicht en omvang tijdens de zwangerschap en algemene hypermobiliteit van invloed zijn op het ontstaan van een diastase.
Klachten van een diastase
Als gezegd is niet bewezen dat een diastase de oorzaak is van verschillende klachten. Echter zien we in de praktijk wel dat bij een diastase het stabiliteitssysteem niet optimaal functioneert waardoor bepaalde klachten kunnen worden verklaard.
Wat duidelijk is, is dat,
- danwel de druk van binnenuit herhaaldelijk of continu te hoog is,
- dan wel het weefsel te slap is.
Vaak gaat het om een combinatie. Dit kan leiden tot klachten als:
- lage rug- en bekkenklachten
- bekkenbodemklachten
- obstipatie
- pijn rond de navel en/of navelbreuk
- moeite met helemaal doorademen
- verzakkingsklachten
maar het kan ook zijn dat je er geen klachten van ervaart maar het wel ziet. Er ontstaat dan een tuutje op de middellijn van je buik bij drukverhoging als overeind komen, tillen, hoesten, kracht zetten bij het sporten ed. Onderneem dan wel actie.
Wat kan jij zelf doen?
- Let op een goede ademhaling. Dit is een buikademhaling waarbij je in ontspanning ook goed je buik, billen en bekkenbodem kunt ontspannen. (Je kaken iets van elkaar laten komen zorgt vaak al voor veel ontspanning evenals je schouders ontspannen laten hangen).
- Let op de opvang van buikdruk
- Zorg voor een goede houding
- Zorg dat je fit bent en je spieren in topconditie door gericht te trainen. Train tijdens je zwangerschap bij een Zwangerfit® fysiotherapeut en start daar ook weer op na de bevalling (dit kan vaak los van elkaar, dus heb je voor je bevalling niet getraind kun je gewoon na je bevalling instromen).
- Ga naar een gespecialiseerde fysiotherapeut. Deze kan je helpen bovenstaande vier punten goed aan te pakken maar kan ook middels taping ondersteuning bieden en je eventueel adviseren in een buikband.