Wat zijn aambeien precies en hoe ontstaan ze?

Aambeien zijn uitstulpingen van het slijmvlies aan de binnenkant van de darm, vlakbij de anus. Er zijn inwendige en uitwendige aambeien. Inwendige aambeien bevinden zich binnen de anus, en uitwendige aambeien buiten de anus. Het kan vooral pijn gaan doen wanneer de aambei wordt afgekneld, en er daardoor een pijnlijk stolsel vormt.

Aambeien ontstaan door extra druk op de aderen in de anus. Dit kan komen door overmatig persen tijdens het ontlasten. Wat bijvoorbeeld kan komen door obstipatie tijdens de zwangerschap. Na het ontlasten loopt de druk op de aderen meestal weer terug, als dit niet zo is kunnen er aambeien ontstaan. Daarnaast heb je tijdens de zwangerschap een verhoogde kans op aambeien door de druk die de grotere baarmoeder op de anus zet. Ook zorgen zwangerschapshormonen ervoor dat de bloedvatwanden verslappen.

Hoe herken je aambeien?

• Jeuk rondom de anus
• Branderig of pijnlijk gevoel rond de anus
• Lekken van dunne ontlasting of darmslijm bij uitwendige aambeien
• Helderrood bloedverlies bij de ontlasting
• Gezwollen anus

Zijn aambeien tijdens de zwangerschap normaal?

Ongeveer 85% procent van alle zwangere vrouwen krijgt last van aambeien. Sommigen zullen er meer last van hebben dan anderen. Schaam je niet om naar je huisarts te gaan, je bent zeker niet de enige met dit ongemak.

Aambeien voorkomen

Je kunt helaas niet helemaal voorkomen dat je aambeien krijgt tijdens de zwangerschap. Maar je kunt wel wat voorzorgsmaatregelen treffen om de kans erop te verkleinen:

• Eet vezelrijk, dit zorgt ervoor dat je darmen goed blijven werken en dat er voldoende vocht in de ontlasting zit. Dit voorkomt obstipatie, wat de boosdoener is van aambeien. Vezels vind je in groente, fruit en volkorenproducten.
• Drink voldoende water, 1.5-2 liter per dag. Dit is sowieso belangrijk tijdens de zwangerschap voor jouw gezondheid en die van je baby, maar het speelt ook een grote rol bij het voorkomen van obstipatie en dus aambeien.
• Ga naar de wc als je moet. Als je ontlasting te lang ophoudt zal het indikken en neemt de kans op verstopping toe. Hard persen is niet goed, de ontlasting moet rustig ‘passeren’.
• Blijf in beweging om obstipatie en dus aambeien te voorkomen. Wanneer je lange tijd achter elkaar zit, verhoogt dit de druk op de anus. Sta dus regelmatig op voor een blokje om en geef je op bij de zwangerschapsgym of -yoga!
• Probeer rustig en in een goede houding op de wc te zitten, dan kan de anus ontspannen. Als je gehaast bent pers je meestal harder. Lukt het niet, probeer het later nog eens.
• Gebruik bij jeuk of irritatie rond de anus geen ruw maar zacht wc-papier. Was de anus na het ontlasten eventueel met lauwwarm water en dep daarna de anus goed droog. Gebruik geen vochtig wc-papier of natte doekjes waar parfum of alcohol in zit.

Aambeien verhelpen

Heb je al last van aambeien? Probeer je dan nog steeds te houden aan bovenstaande adviezen voor het voorkomen van aambeien. Als je pijn ervaart rondom je anus, bloedverlies bij de ontlasting of uitwendige aambeien hebt, ga dan naar je huisarts.

Er bestaan geen medicijnen die aambeien zelf kunnen verhelpen. Als de leefstijladviezen en behandeling van eventuele verstopping niet helpen, kan een crème verlichting geven bij klachten zoals jeuk en pijn.

• Vaseline cetomacrogolcrème kun je bij de drogist kopen, het houdt de huid soepel en voorkomt uitdroging.

Mocht dit onvoldoende helpen, dan het verstandig om contact op te nemen met je huisarts. Die kan namelijk andere crèmes voorschrijven:

• Zinksulfaatvaselinecrème beschermt en droogt de huid en vermindert ook jeuk.
• Lidocaïnevaselinecrème werkt verdovend, waardoor de huid tijdelijk gevoelloos wordt. Het vormt ook een beschermend laagje op de huid.
• Hydrocortisonvaselinecrème remt ontstekingen en vermindert schilfering, jeuk en zwellingen. Let op dat je de hydrocortisonvaselinecrème niet langdurig of veelvuldig gebruikt tijdens de zwangerschap. Hydrocortison is een corticosteroïd. Uit voorzorg wordt langdurig gebruik bij aambeien afgeraden.

De huisarts kan je precies uitleggen hoe en wanneer je deze crèmes moet gebruiken.

Het onderdeel ‘Aambeien verhelpen’ is geschreven door Moeders van Morgen. Dit is het kenniscentrum op het gebied van medicijngebruik vóór en tijdens de zwangerschap en tijdens de borstvoeding.

Alles weten over zwangerschapskwaaltjes en complicaties? Dat kan met onze zwangerschapscursus, deel van het online cursuspakket van 12 cursussen, vergoed door de meeste zorgverzekeraars!