Oorzaken zwangerschapsvergiftiging

Je vochthuishouding, bloeddruk en bloedsomloop veranderen tijdens de zwangerschap, wat allemaal te maken heeft met de vele veranderingen die er gebeuren in je lijf. Een minimensje in je lichaam laten groeien is niet niks, dus het is logisch dat je lichaam daar de nodige aanpassingen voor moet maken om de zwangerschap vlot te laten verlopen. Wanneer er iets misgaat bij het maken van deze aanpassingen in je lichaam, is er sprake van een zwangerschapsvergiftiging. Een exacte oorzaak hiervoor is niet bekend. De ontwikkeling van de placenta, erfelijkheid en het afweersysteem kunnen hierbij een rol spelen.

Zwangerschapsvergiftiging wordt in de praktijk ook wel een hoge bloeddruk gerelateerde aandoening, of een hypertensieve aandoening genoemd. Zwangerschapsvergiftiging kan zich uiten in vier verschillende ziektes:

Pre-eclampsie

Bij pre-eclampsie is er sprake van een te hoge bloeddruk en een te hoge afvoer van eiwitten uit je lichaam. Deze te grote afvoer van eiwitten is te wijten aan beschadigde nieren. Daarnaast kunnen ook stollingsproblemen en oedeem ontstaan, wat te wijten is aan minder goed werkende bloedvaten en lever.

Symtpomen die bij pre-eclampsie horen zijn een verhoogde bloeddruk, vermoeidheid, hoofdpijn, misselijkheid, wazig zien, tintelende handen en oedeem.

HELLP-syndroom

Het HELLP-syndroom is meestal een complicatie van pre-eclampsie. Ook bij het HELLP-syndroom is er sprake van een verhoogde bloeddruk, oedeem en eiwitverlies. Dit kan zorgen voor een groeiachterstand van je ongeboren baby. Er is ook een verhoogde afbraak van rode bloedcellen, een tekort aan bloedplaatjes en een verstoorde leverfunctie. Deze ziekte komt bij zo’n 3 tot 5% van de zwangere vrouwen voor tijdens de eerste zwangerschap. Deze kans neemt af bij een volgende zwangerschap.

Symptomen die bij het HELLP-syndroom horen zijn: misselijkheid, hoofdpijn, pijn in de bovenbuik of bovenrug, een benauwd gevoel om je buik heen.

Eclampsie

Deze aandoening is de meest ernstige vorm van zwangerschapsvergiftiging. Er is in dit geval sprake van een levensbedreigende situatie waarbij er direct hulp moet worden ingeschakeld. Het uit zich in stuipen die te vergelijken zijn met een epileptische aanval. Het ontstaat door een te hoge bloeddruk in de hersenschors. Dit kan leiden tot een hersenbloeding, wat eclampsie ernstig maakt. Het komt voor bij zo’n 1 op de 200 vrouwen die symptomen van het HELLP-syndroom of pre-eclampsie hebben.

Symptomen zijn hoofdpijn, tintelende handen, sterretjes zien, vochtophoping (oedeem), gewichtstoename, pijn in bovenrug, eiwitverlies in de urine, misselijkheid, overgeven, pijn in bovenbuik, extra prikkelbaar, versterkte reflexen. Deze symptomen horen ook bij pre-eclampsie.

Zwangerschapshypertensie

Bij deze aandoening is er sprake van een te hoge bloeddruk in de tweede helft van de zwangerschap, nadat de bloeddruk daarvoor altijd normaal is geweest. Vanaf een bloeddruk met een onderdruk boven de 90 en een bovendruk boven de 140 is er sprake van hypertensie. Je kunt dan extra controles verwachten, aangezien het de kans op de eerder genoemde complicaties verhoogt.

Je kunt dus lezen dat het bij een zwangerschapsvergiftiging niet écht om een vergiftiging gaat met betrekking tot de voeding. De naam is te danken aan de veronderstelling van vroeger dat deze ziekte werd veroorzaakt door een gif in de bloedbaan. Maar in werkelijkheid heeft het dus alleen iets te maken met een te hoge bloeddruk.

Diagnose zwangerschapsvergiftiging

Wanneer er zwangerschapsvergiftiging wordt geconstateerd of wanneer jij vermoedt dat je het hebt, kun je allerlei onderzoeken en controles verwachten. Hierbij hoort bijvoorbeeld een bloedonderzoek om te werking van je lever en nieren te testen en om te kijken of er een normaal aantal bloedplaatjes aanwezig zijn. Ook urinemonsters zullen te pas komen, om te kijken hoeveel eiwit er ontsnapt met de urine. Een arts kan daarnaast een CTG-scan maken, om zo de hartslag van je baby in de gaten te houden. Tot slot zal door middel van echo’s het algehele verloop van de zwangerschap in de gaten worden gehouden

Bevalling en borstvoeding

In sommige gevallen zal de bevalling moeten worden ingeleid wanneer er sprake is van zwangerschapsvergiftiging. Bijvoorbeeld bij ernstige pre-eclampsie, eclampsie en HELLP-syndroom. Maar artsen zullen er altijd alles aan doen om de baby zo lang mogelijk in de baarmoeder te houden. Is het noodzakelijk de baby geboren te laten worden en gaat dit niet door middel van het inleiden van de bevalling, dan kan er altijd nog gekozen worden voor een keizersnede. Genezing van een bevalling met zwangerschapsvergiftiging gaat meestal altijd vanzelf, maar de manier van bevallen speelt hierbij een grote rol.

Borstvoeding zou geen probleem hoeven zijn na een zwangerschapsvergiftiging, zelfs wanneer het gaat om een ernstige vorm van zwangerschapshypertensie. Na een vroegtijdige bevalling zal het echter eerst nodig zijn te kolven, aangezien de baby dan vaak zelf nog niet kan drinken.

Behandeling zwangerschapsvergiftiging

Aangezien er geen eenduidige oorzaak bestaat van zwangerschapsvergiftiging, is er ook geen behandeling die de ziekte volledig geneest. Wat wel gedaan kan worden, is de symptomen en gevolgen bestrijden. Wanneer zwangerschapsvergiftiging geconstateerd wordt, zullen vele controles en observaties volgen in het ziekenhuis, en een bestrijding van de symptomen.

In gevallen van ernstige zwangerschapsvergiftiging is de baby geboren laten worden (door middel van inleiden of de keizersnede) vaak de enige optie om het leven van moeder en baby niet in gevaar te brengen. Hiermee wordt de oorzaak van de ziekteverschijnselen opgelost, maar als er nog andere redmiddelen zijn voor het behandelen van de zwangerschapsvergiftiging, worden deze altijd eerder gebruikt.

Zo kan een arts verschillende medicijnen voorschrijven die de bloeddruk verlagen (antihypertensiva), epileptische aanvallen stoppen (anti-convulsieve medicatie) en de kans op vroeggeboorte verminderen (corticosteroïden). Ook kan bedrust worden aangeraden als je aan het einde van je zwangerschap een lichte zwangerschapsvergiftiging oploopt. Dit kan helpen de bloeddruk te verlagen.

Alles weten over zwangerschapskwaaltjes? Dat kan met onze zwangerschapscursus, deel van het online cursuspakket van 12 cursussen, vergoed door de meeste zorgverzekeraars!