Zaaddonor: verschillende soorten

Gezond sperma is heel belangrijk als je zwanger wil worden. In sommige gevallen kan een spermadonor de uitkomst bieden. Het zoeken van een zaaddonor vereist wel wat nadenkwerk en tijd. Voor je in zee gaat met een spermadonor, moet je eerst bepalen wat voor soort donor je zoekt. Er zijn namelijk verschillende soorten.

A-donor

Inmiddels mag het niet meer, maar tot 2004 kon je kiezen voor een anonieme donor. Bij een a-donor hadden zowel de ouders als de kinderen geen recht op gegevens van de spermadonor. Een kind zou dus nooit de donor kunnen ontmoeten of leren kennen. Dit is zestien jaar geleden afgeschaft door de Wet Donorgegevens Kunstmatige Bevruchting. In Nederland moet ieder kind de gegevens van de donor kunnen opvragen.

B-donor

Bij deze donor weet je niet wie het betreft, maar heb je wel beschikking over een aantal basisgegevens. Deze soort donor geeft je kind het recht om hem op latere leeftijd te leren kennen. Totdat je kind twaalf jaar is, kun je basisgegevens als de kleur ogen, geloofsovertuiging en opleiding opvragen. Daarna mag je kind deze gegevens zelf opvragen. Als hij zestien is geworden, kan hij ook de naam opvragen en eventueel contact leggen. Een B-donor vind je via een Nederlandse kliniek of ziekenhuis. Het duurt wel lang voor je aan de beurt bent, want je wordt op een wachtlijst van gemiddeld één tot twee jaar geplaatst.

C-donor

Bij deze donorsoort kun je zelf kiezen wie de zaaddonor wordt. Dit kan iemand zijn uit je kennissen- of vriendenkring, of iemand die je online hebt ontmoet. Het voordeel is dat je niet op een wachtlijst wordt geplaatst en de donor in kwestie kent of kunt leren kennen. Daartegenover staat wel dat een B-donor regelmatig gescreend en getest wordt op seksueel overdraagbare aandoeningen en ziektes. Bij een C-donor is het nog maar de vraag of de persoon in kwestie zich vaak laat onderzoeken en hier eerlijk over is.

Bekende donor

Naast mensen die je al kent, kun je ook via speciale websites een spermadonor zoeken. Je kunt een oproep plaatsen dat je op zoek bent naar een donor en vertellen wat je van diegene verwacht. Je kunt bijvoorbeeld aangeven dat je een bewust alleenstaande moeder bent, of dat je samen met je partner op zoek bent naar een donor voor co-ouderschap.

Goed nadenken over C-donor

Het lijkt misschien een stuk makkelijker om te kiezen voor een C-donor. Je kunt de zaaddonor zelf uitkiezen en staat in directer contact met diegene dan bij een B-donor. Houd echter wel in je achterhoofd dat sperma doneren veel met zich mee kan brengen. Maak hele duidelijke afspraken met de spermadonor over de toekomst van het kind. Wil hij erbij betrokken zijn of laat hij het aan jou over? Wil jij zelf dat hij een rol speelt in het leven van je kind of heb je liever dat hij zich erbuiten houdt? Er komt veel bij kijken en de emoties kunnen hoog opspelen. Misschien zegt de donor nu dat hij je alleen wil helpen en geen deel uit wil maken van het leven van je kind. Dat kan volledig omslaan als hij de baby eenmaal heeft gezien.

Zaaddonor contract

Leg alles vast in een zogenoemd donorcontract. Dat klinkt misschien zwaar, maar in dit geval gaat het om kunstmatige inseminatie. De spermadonor heeft daardoor niet dezelfde rechten en plichten die wel van toepassing zijn als het kind op een andere manier is verwekt. In het donorcontract staat zwart op wit welke afspraken er zijn gemaakt. Mochten er zich dan toch problemen voordoen, dan kunnen jullie dit eventueel voorleggen aan een rechter. Een donorcontract zorgt voor duidelijkheid en rust. Doordat jullie afspraken zijn vastgelegd in een officieel contract, weten jullie allebei waar je aan toe bent en heb je altijd iets om op terug te vallen.