Maar wat is wijsheid? Zou je stress helemaal moeten vermijden? Dat is onmogelijk. Dat zou betekenen dat je je normale leven niet kunt leiden, want in het leven van alledag kun je stress niet vermijden.

Bij het beoefenen van mindfulness gaat het er niet om vervelende dingen te vermijden. Je gaat het in eerste instantie nieuwsgierig onderzoeken. Zo kun je dit ook doen met stress en hoe dit bij jou werkt. Jouw stress is immers de manier waarop jouw lichaam en jouw geest reageren op dingen die moeilijk zijn. Situaties die bedreigend of gevaarlijk zijn, of die je spannend vindt. En vervolgens leer je gezonde keuzes te maken in hoe je ermee om wilt gaan. Hoe werkt dit bij stress?

Stress in het lichaam

Wanneer er iets gevaarlijks gebeurt reageert ons lichaam razendsnel. Allerlei hormonen die in onze bloedbaan vrij komen, zorgen dat zowel ons lichaam, als onze geest, optimaal kunnen reageren op de gevaarlijke situatie: vechten, vluchten of bevriezen. Deze reactie van ons lichaam gebeurt razendsnel en onbewust en helpt ons te overleven. Dat is maar goed ook; in een gevaarlijke situatie heb je geen tijd om te bedenken hoe je zult gaan reageren. Heel handig dat dit snel en onbewust gebeurt! Maar wanneer een situatie ingewikkelder is, helpt deze automatische stressreactie meestal niet. We maken ondoordachte keuzes en maken vaker fouten.

Stress in de geest

Ook mentaal gebeurt er van alles. Je focus wordt volledig gericht op het probleem en andere dingen verdwijnen naar de achtergrond.

Bij aanhoudende stress kun je gaan piekeren en daar komen dikwijls negatieve gedachten over jezelf bij. We reageren op dezelfde manier op prikkels die levensbedreigend zijn als op dingen die we in onze geest als spannend ervaren. We kunnen zelfs gestresst reageren op iets wat alleen maar in onze gedachten of dromen gebeurt.

Aanhoudende stress

Je lichaam en geest hebben tijd nodig om te herstellen na een stresspiek. Aanhoudende stress heeft allerlei gevolgen. Het verhoogt je kans op allerlei aandoeningen zoals bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, diabetes, verminderde weerstand, slaapproblemen en hoofd- en rugpijn.

Stress in het algemeen is niet verkeerd, het is een normaal deel van ons leven en zal er altijd zijn. Maar het maakt wel uit hoe je reageert op een stressprikkel en deze reactie verloopt veelal onbewust. Stress kun je niet voorkomen, een ongezonde reactie op de stress wel.

De meerwaarde van mindfulness

Tussen de stressprikkel en jouw reactie daarop ligt een ruimte. En in die ruimte heb jij de vrijheid om te kiezen hoe je reageert. Mindfulness helpt je op te merken wanneer er in je lichaam en geest een stressreactie optreedt. Hoe beter je deze ruimte opmerkt, des te vaker kun je reageren op de door jou gewenste manier. Hoe beter je ziet hoe jij (onbewust) reageert, des te beter kun jij jouw stressniveau beïnvloeden.

Mindfulness kan je helpen anders met stress om te gaan:

• je bent je bewuster van je lichaam en merkt het eerder op als er stress is;
• je lichaam wordt je stressbarometer, je merkt op tijd wanneer je langdurig gestresst bent, zo kun je ruimte nemen voor herstel;
• een kleine pas op de plaats, een minimeditatie op een stressvol moment, maakt het mogelijk om anders te reageren;
• de houdingskwaliteiten van mindfulness kunnen je helpen in een situatie anders te reageren en
• mindfulness kan je helpen een stressvolle situatie te accepteren als dat nodig is.