Hoewel de geneeskunde de meest natuurlijke supplementen heeft vervangen door een synthetisch alternatief, zijn er nog velen die zich aanbieden als natuurlijke kruiden en vitamines om essentiële voeding te bieden en veelvoorkomende ongemakken voor zwangere vrouwen te verlichten. In dit artikel gaan we in op de relatie tussen kruiden en zwangerschap.

Aromastoffen in kruiden

Veel kruiden bevatten de aromastoffen estragol, methyleugenol of safrol. Onderzoek heeft aangetoond dat deze stoffen schadelijk zijn voor dieren. Daarom wordt aan mensen aangeraden om voorzichtig om te gaan met deze kruiden, zeker als je zwanger bent Het is niet erg als je aromastoffen binnen krijgt. Ze zijn veilig om te eten, zolang het maar niet in grote hoeveelheden is.

Plantengifstoffen in kruiden

Plantengifstoffen zijn natuurlijke gifstoffen. Mensen kunnen plantengifstoffen via groenten, aardappelen, (peul)vruchten en kruiden binnenkrijgen. In Nederland krijg je via de voeding normaal gesproken veel minder plantengifstoffen binnen dan de hoeveelheid die schadelijk is. De hoeveelheid plantengifstof in een plant is namelijk erg laag. Bovendien worden veel plantengifstoffen afgebroken tijdens het koken. Een gevarieerde voeding en een matig gebruik van kruiden, maakt het risico op inname van teveel plantengifstoffen nog kleiner. Gebruik kruiden dan ook met mate en gebruik niet steeds dezelfde kruiden.

Welke kruiden met mate eten tijdens zwangerschap?

Alle onderstaande kruiden kun je eten, maar wel met mate!

• Anijs. Dit kruid heeft een baarmoeder stimulerende werking als je het in hoge dosis gebruikt.
• Basillicum. Dit kruid heeft bij grote hoeveelheden een baarmoeder stimulerende werking.
• Dragon. Dit kruid heeft bij grote hoeveelheden een giftige werking.
• Steranijs. Dit kruid heeft bij grote hoeveelheden een baarmoeder stimulerende werking.
• Nootmuskaat.
• Peper.
• Piment.
• Salie. Dit kruid kan baarmoederkrampen opwekken en bevat stoffen die op het zenuwstelsel kunnen werken. Ook op dat van je baby.
• Kaneel. Kaneel kruid heeft bij grote hoeveelheden een baarmoeder stimulerende werking.

Voor elk van deze stoffen geldt dat ze pas schadelijk zijn wanneer je een grote hoeveelheid binnen krijgt. Een kleine hoeveelheid door je eten kan dus geen kwaad.

Toxoplasmose zwangerschap

Als je zelf kruiden kweekt in de tuin, is het belangrijk om bij gebruik van deze kruiden ze eerst grondig te wassen. Deze kruiden kunnen namelijk via de aarde besmet zijn met de parasiet toxoplasma gondii. Deze parasiet kan toxoplasmose veroorzaken. Voor jou heeft deze parasiet meestal geen gevolgen. Maar het kan zorgen voor afwijkingen bij je ongeboren baby. Let goed op hoe je de kruiden wast. Wassen betekent niet even snel afspoelen onder de koude kraan. Houd de kruiden minimaal 20 seconden onder een lauwe kraan en wrijf er met je vingers overheen.

Kruidenthee tijdens zwangerschap

Een van de populairste dranken welke wordt genuttigd over de hele wereld is het drinken van verschillende soorten thee. Thee en kruidenthee behoren tot de schijf van vijf. Deze dranken zijn gezond om te drinken, ook als je zwanger bent en borstvoeding geeft. Drink je graag kruidenthee? Dan is het verstandig om daar tijdens je zwangerschap op te letten, want niet alle kruiden zijn geschikt tijdens de zwangerschap.

Het Voedingscentrum adviseert om niet meer dan 1 à 2 glazen venkelthee, anijsthee sterrenmix en zoethoutthee. Maar, in Engeland is dat advies bijvoorbeeld 4 glazen maximaal per dag. Venkelthee en anijsthee bevatten plantengifstoffen en zoethoutthee en sterrenmix kunnen de bloeddruk verhogen. Als je een hoge bloeddruk hebt komen minder voedingsstoffen door de placenta bij je baby.

Zwarte en groene thee zijn gemaakt van gedroogde bladeren van de theeplant Camelia sinensis en bevatten cafeïne. Kruidenthee en fruitthee zijn officieel geen thee. Deze soorten worden niet gemaakt van de theeplant, maar van kruiden, fruit, bloemen, specerijen of combinaties daarvan. Voorbeelden zijn rooibos, munt, gember, citroengras, kamille, zoethout, sterrenmix, venkel, kurkuma, kaneel, appel, rozenbottel, cranberry en lavendel.

Voordelen van kruidenthee tijdens de zwangerschap:

• Epigallocatechinegallaat (EGCG) is een flavonoïde type welke het meest voorkomt in groene thee. Hiervan wordt aangenomen dat het aanzienlijke gezondheidsvoordelen biedt.
• Daarnaast wordt gemeld dat EGCG van groene thee veilig en effectief is voor tal van zwangerschap gerelateerde complicaties. Het heeft met name een positieve werkzaamheid op bloeddrukverlagende medicatie (Nifidipine) bij zwangeren met PE.
• Ook hebben bioactieve componenten die in thee worden aangetroffen, met name groene thee, een anti-oxidatieve rol. Dit wil zeggen dat het vetophoping vermindert en het metabolisme bevordert. Ook zou de inname van groene thee een gunstig effect hebben op de glucose intolerantie.

Welke kruiden niet eten tijdens de zwangerschap?

Er is te weinig onderzoek gedaan naar de effecten van verschillende kruiden op zwangere vrouwen of foetussen, maar er zijn kruiden welke stoffen bevat dat in relatie staat met zwangerschapscomplicaties en dus sterk wordt afgeraden. Veel kruiden zijn baarmoeder stimulerend. Dat zou kunnen lijden tot het opwekken van een vroegtijdige bevalling. Het Voedingscentrum adviseert om de volgende kruiden niet te gebruiken tijdens je zwangerschap:

• Absint-alsem. Dit staat op de rode lijst in Nederland. Het mag niet door zwangere vrouwen worden gebruikt omdat het voor een miskraam kan zorgen. De plant is giftig en zeer verslavend.
• Aloë Vera
• Boerwormenkruid. Dit kruid wordt geadviseerd bij lintwormen, maar niet tijdens de zwangerschap.
• Chinese Engelwortel (dong quai). Heeft een baarmoeder stimulerende en menstruatie bevorderende werking en is dus niet toegestaan.
• Efedra. Dit kruid is sinds 2014 verboden.
• Hoefblad. Dit kruid is slecht voor je organen en ook voor je baby.
• Kava Kava. Dit kruid is sinds 2002 verboden. Het kan ernstige leverbeschadiging veroorzaken.
• Komkommerkruid. Vermijd dit kruid omdat het een baarmoeder stimulerende werking heeft.
• Smeerwortel. Dit kruid wordt afgeraden tijdens de zwangerschap.
• Thee van sint-Janskruid: Het belemmert mogelijk de opname van ijzer, een belangrijk mineraal voor zwangere.
• Zoethoutthee: zoethout bevat de zoetstof glycyrrizine. Glycyrrizine zit in tal van voedingsproducten verwerkt, dit met een zeer lage dosis. Zolang je als zwangere de inname beperkt tot 35miligram per dag. Het innemen van 1 tot 2 kopjes zoethoutthee per dag zou verwaarloosbaar zijn.
• Borstvoedingsthee: wordt aangeraden omdat het mogelijk de melkproductie zou bevorderen en darmkrampjes bij baby’s zou wegnemen. Het bevat o.a. anijs, fenegriek, karwij, venkel, brandnetel en shatavari. Het gebruik wordt op basis van anijs, karwij en/of venkel tijdens de zwangerschap en borstvoedingsperiode afgeraden, omdat deze kruiden alkenylbenzenen (waaronder estragol) bevatten.
• Dong guai: Is een traditioneel geneesmiddel en heeft een regulerende werking op de vrouwelijke hormonen. Het oefent een directe en stimulerende werking uit op de uterus, met name tijdens de zwangerschap en bevalling. Klinisch onderzoek bewees dat uteruscontracties versterkt en genormaliseerd worden door gebruik van het wortelextract. Dit is te wijten aan de etherische oliën. Gecontra-indiceerd in de eerste 3 maanden van de zwangerschap. Voorzichtigheid is overigens te aan te raden tijdens de gehele zwangerschapsperiode, 100% veiligheid is nog aangetoond.
• Kurkuma: Kurkuma thee is niet veilig tijdens de zwangerschap. Omdat de verhouding van kurkuma en thee meestal vrij hoog zijn. En vanwege de ‘dubbele’ hitte. Overconsumptie van kurkuma kunnen baarmoederlijke samentrekkingen en menstruatie veroorzaken. Kurkuma staat bekend om de bloed verdunnende werking heeft en werkt op de bloedplaatjes. Prima als je last hebt van je hart, maar geen goed idee tijdens de zwangerschap. Omdat de kans op bloedingen zich aanzienlijk verhoogt.

• Zilverkaars: Ook wel “vrouwenwortel” genoemd. Dit kruid heeft een oestrogene werking. Daarnaast meldt de EMA dat zilverkaars (in combinatie met andere kruiden) in de Verenigde Staten door een groot deel van de verloskundigen gebruikt wordt om de bevalling op te wekken en dat er in Engeland een traditioneel product op basis van zilverkaars gebruikt wordt bij reumatische pijn. In Nederland zijn alleen homeopathische geneesmiddelen op basis van zilverkaars geregistreerd, deze 22 producten hebben geen specifieke therapeutische indicatie.

  Kortdurende blootstelling door gebruik van kruidengeneesmiddelen zal bij volwassenen waarschijnlijk niet leiden tot een risico. Omdat de relatie tussen dosis en effect nog onvoldoende duidelijk wordt geacht, moeten gevoelige groepen (zoals kinderen en vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven) de blootstelling aan zoveel mogelijk beperken.

Kruidenpreparaten tijdens zwangerschap

Gebruik geen kruidenpreparaten tijdens je zwangerschap. Bijvoorbeeld valeriaan of sint-janskruid bevatten veel kruiden. Daardoor bestaat de kans dat je te veel plantengifstoffen binnenkrijgt. Mijdt deze daarom als je zwanger bent.

Kruidengeneesmiddelen tijdens de zwangerschap

Hoewel de geneeskunde de meest natuurlijke supplementen heeft vervangen door een synthetisch alternatief, zijn er nog velen die zich aanbieden als natuurlijke kruiden en vitamines om essentiële voeding te bieden en veelvoorkomende ongemakken voor zwangere vrouwen te verlichten. Veel medici raden kruidengeneesmiddelen af, omdat de veiligheid niet is vastgesteld door middel van onderzoek. Dit in tegenstelling tot geneesmiddelen. Wij hebben vaak geen idee of een product zal doen wat het label beweert en hoe veilig het product is. Betrouwbare informatie over het product is vaak moeilijk te vinden. Het beste kun je dus eerst met je verloskundige overleggen voordat je een kruidengeneesmiddel gebruikt.

Welke kruiden wel eten tijdens zwangerschap?

Alle overige kruiden kun je wel eten. Zoals: bieslook, chilipeper, dille, gember, harissa, honing, kamille, kerrie, kervel, komijn, koriander, oregano, paprikapoeder, peterselie, rozemarijn en tijm.

Help! Ik heb iets gegeten wat niet mag

Heb je per ongeluk toch iets binnen gekregen wat niet mag? Raak niet meteen in paniek. Twijfel je of heb je klachten nadat je iets hebt gegeten? Neem dan contact op met je huisarts of verloskundige. Zij kunnen je van persoonlijk advies voorzien.

Tip! Het Voedingscentrum heeft een handige app, waarin je kunt opzoeken welke voedingsmiddelen je beter niet kunt nuttigen. De app heet ZwangerHap. Hierin kun je ook volgen hoe de baby groeit in de buik. Ook geeft de app aan wanneer er een bacterie in een product is gevonden.

Wat mag je niet eten, en waar heb je nu écht baat bij tijdens de zwangerschap? Leer het met de voedingscursus, deel van ons online cursuspakket van 12 cursussen