Wat is zwangerschapsverlof?

Wanneer je zwanger bent heb je recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof. Dit geldt voor elke zwangere vrouw in Nederland. Het maakt niet uit of je in loondienst werkt, ZZP’er bent of een uitkering krijgt. We spreken vaak van zwangerschapsverlof, maar na de bevalling wordt het officieel bevallingsverlof genoemd.

Duur zwangerschapsverlof en bevallingsverlof

Je hebt in totaal recht op 16 weken zwangerschaps- en bevallingsverlof. Tijdens je zwangerschap heb je recht op zes weken zwangerschapsverlof en minstens tien weken bevallingsverlof. Dit kun je op diverse manieren indelen. Start je verlof eerder? Dan eindigt het ook eerder. Hoe langer je zwangerschapsverlof, hoe korter je bevallingsverlof. Je kunt kiezen om je verlof 4, 5 of 6 weken voor je uitgerekende datum in te laten gaan. Op basis daarvan krijg je 10, 11 of 12 weken bevallingsverlof.

Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof berekenen

Zwangerschapsverlof berekenen:

Je kunt gemakkelijk zelf je zwangerschapsverlof berekenen. Het uitgangspunt is de eerste dag na de uitgerekende datum. Tel dan 4, 5 of 6 weken terug en je weet de start van je zwangerschapsverlof.

Bevallingsverlof berekenen:

Wil je weten wanneer je weer gaat werken of wanneer je bevallingsuitkering stopt? Tel dan 10, 11 of 12 weken door vanaf de dag dat je bevallen bent. Ben je bijvoorbeeld op een dinsdag bevallen? Dan zal je bevallingsverlof op een woensdag stoppen.

Betaald ouderschapsverlof

Naast het zwangerschaps- en bevallignsverlof en het geboorteverlof hebben ouders in loondienst recht op 9 weken betaald ouderschapsverlof met een UWV-uitkering van 70% van het dagloon. Deze 9 weken moet de werknemer dan in het eerste levensjaar van de baby opnemen. Hier lees je alles over deze nieuwe regeling over het betaald ouderschapsverlof. Naast deze betaalde weken hebben werknemers recht op 17 onbetaalde weken (in totaal dus 26 weken), die tot de achtste verjaardag van het kind kunnen worden opgenomen.

Geboorteverlof

Partners hebben na de geboorte allereerst recht op eenmaal het aantal werkuren per week aan geboorteverlof. Werkt jouw partner bijvoorbeeld 5 dagen 6 uur per dag? Dan krijgt hij of zij 30 uur verlof: 5 x 6 werkuren. De werkgever betaalt het loon tijdens dit verlof volledig door. De werknemer kan deze verlofdagen naar eigen inzicht opnemen. Maar moet dit wel doen binnen 4 weken na de geboorte van het kind.

Na het opnemen van de eerste week geboorteverlof kunnen partners 5 weken aanvullend geboorteverlof opnemen. Zij krijgen dan een uitkering ter hoogte van 70% van hun dagloon. Er is wel een maximum van 70% van het maximumdagloon. UWV betaalt deze weken verlof, maar het verlof kan bij de werkgever worden aangevraagd. De werknemer moet deze verlofweken opnemen binnen 6 maanden na de geboorte van het kind.

Te vroeg geboren baby

De uitgerekende datum zegt natuurlijk niet alles, je baby kan ook eerder geboren worden. Voor 37 weken spreken we van vroeggeboorte. Dit heeft geen invloed op de totale duur van je verlof. Is je baby bijvoorbeeld een week te vroeg geboren? Dan wordt deze week bij je bevallingsverlof opgeteld. Je zult dan uiteindelijk nog steeds hetzelfde aantal (16) weken verlof hebben.

Voorbeeld: je zwangerschapsverlof start 6 weken voor de uitgerekende datum. Je baby wordt 2 weken voor de uitgerekende datum geboren. Je krijgt dan 4 weken zwangerschapsverlof en 12 weken bevallingsverlof.

Te laat geboren baby

Soms blijft een baby wat langer zitten dan de reguliere 40 weken. Soms zelfs langer dan 41 weken, dan spreken we van een overdragen zwangerschap. Dit heeft dan ook invloed op de duur van je zwangerschapsverlof. Je bent immers nog steeds zwanger, dus je zwangerschapsverlof wordt verlengd en je bevallingsverlof wordt nog even uitgesteld. Elke dag na 40 weken zwangerschap wordt opgeteld bij je zwangerschapsverlof. Je hebt na de bevalling nog steeds recht op 10, 11 of 12 weken bevallingsverlof, afhankelijk van de duur van het zwangerschapsverlof voor de uitgerekende datum. In dit geval heb je in totaal dus langer dan 16 weken verlof.

Voorbeeld: je zwangerschapsverlof start 6 weken voor de uitgerekende datum. Je baby wordt 2 weken na de uitgerekende datum geboren. Je krijgt dan 8 weken zwangerschapsverlof en 10 weken bevallingsverlof.

Zwangerschapsverlof tweeling of meerling

Wanneer je zwanger bent van een tweeling of meerling, heeft dit invloed op de duur van je zwangerschaps- en bevallingsverlof. Je hebt in totaal dan recht op 20 weken verlof. Dit wordt opgedeeld in 8 of 10 weken zwangerschapsverlof en 10 of 12 weken bevallingsverlof.

Zwangerschapsverlof aanvragen

Het aanvragen van zwangerschapsverlof is afhankelijk van je situatie.

Werknemer in loondienst

Allereerst is het belangrijk om je werkgever op tijd op de hoogte te brengen van je zwangerschap, zodat zowel de werkgever als jijzelf daar rekening mee kunnen houden qua planning, overdracht, etc. De meeste zwangere vrouwen bespreken dit na het eerste trimester van de zwangerschap. Officieel moet dit uiterlijk 3 weken voor de start van je verlof worden aangevraagd. Vraag je verloskundige om een zwangerschapsverklaring, deze kan je aan je werkgever geven. Je werkgever mag het zwangerschapsverlof niet weigeren.

Zelfstandig ondernemer

Als zelfstandig ondernemer heb je ook recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof. De duur van het verlof is minimaal 16 weken. Hiervoor neem je contact op met het UWV of de verzekeringsmaatschappij van je AOV. Je kunt de uitkering vanaf 24 weken zwangerschap aanvragen. Dit kan uiterlijk tot twee weken voor de start van je zwangerschapsverlof. De hoogte van de ZEZ-uitkering wordt gebaseerd op je inkomsten van vorig jaar. De ZEZ-uitkering is nooit hoger dan het wettelijk bruto minimumloon en is inclusief 8% vakantiegeld.

Zelfstandige en in loondienst

Heb je een eigen onderneming en werk je daarnaast ook in loondienst? Dan kun je aanspraak doen op meerdere zwangerschapsuitkeringen. Je krijgt dan een ZEZ-uitkering als zelfstandige en een WAZO-uitkering via je werkgever.

Een uitkering

Ben je zwanger en krijg je een uitkering van UWV? Dan heb je ook recht op zwangerschaps- en bevallingsverlof van minimaal 16 weken. Deze kun je aanvragen bij het UWV.

Bevallingsverlof verspreiden

Je bent niet verplicht om het gehele bevallingsverlof in één keer achter elkaar op te nemen. Zes weken na je bevalling mag je weer gaan werken. De resterende weken kun je dan later opnemen. Dit mag worden verspreid over maximaal 30 weken na de bevalling. Je bent wel verplicht om dit op tijd aan te geven bij je werkgever (uiterlijk 3 weken na de bevalling).

Dit artikel is geschreven in samenwerking met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid