Hersenvliesontsteking baby/kind

Wat is een hersenvliesontsteking?

De naam zegt het al. Bij een hersenvliesontsteking zijn de hersenvliezen, die zich net onder de schedel bevinden, ontstoken. Hersenvliesontsteking komt vooral voor bij baby’s, jongeren en mensen met een lage weerstand. Het is een ontsteking die wordt veroorzaakt door een bacterie of virus.

Hersenvliesontsteking door een virus komt het meest voor, is meestal niet gevaarlijk en kan na een paar dagen weer verdwijnen. Maar hersenvliesontsteking die is ontstaan door een bacterie is gevaarlijk. Door de bacterie wordt het centrale zenuwstelsel aangetast en deze vorm kan zelfs dodelijk zijn.

Hoe ontstaat een hersenvliesontsteking?

Bacteriën die de hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken komen binnen via de neusholte. Als iemand die de bacterie meedraagt niest of hoest, kan jouw kind het inademen. Als de weerstand van jouw baby/kind niet goed is, kan het zijn dat het lichaam de bacterie niet goed opruimt en zo kan de bacterie in het bloed terecht komen waardoor een bloedvergiftiging ontstaat. Als het in het bloed terecht is gekomen, komt het bij de hersenen en de hersenvliezen. Zo ontstaat een hersenvliesontsteking. Ook kan een hersenvliesontsteking ontstaan als een complicatie vanuit een andere ziekte. Bijvoorbeeld een longontsteking of middenoorontsteking. Houd je baby of kind dus nauwlettend in de gaten als hij erg ziek is.

Hoe herken je een hersenvliesontsteking?

Bij een hersenvliesontsteking kan je baby/kind in een korte tijd heel ziek worden. Het is alleen wel lastig om de ziekte op tijd te herkennen, want de symptomen lijken op een ‘gewone’ griep. Koorts is wel een symptoom die altijd optreedt bij een hersenvliesontsteking. Een symptoom dat ook bijna altijd voorkomt is een stijve nek. Dit kun je merken aan dat je baby/kind zijn nek moeilijk of niet naar voren buigen.

Symptomen hersenvliesontsteking baby’s

• Hoge koorts
• Koude handen en voeten
• Overgeven
• Minder of niet willen drinken
• Blijven huilen of kreunen
• Stijve nek
• Luierpijn: als je de luier verschoont en je beweegt de beentjes richting het hoofdje huilt je baby
• Bleke huid
• Rode of paarse kleine vlekjes op de huid. Wanneer je zachtjes op het vlekje drukt, verdwijnt het vlekje niet.
• Sufheid, slaperig en niet (of niet normaal) reageren

Welke ‘testjes’ kun je zelf doen?

• Controleer de fontanel bij je baby. Dat is het ‘zachte’ stukje op het hoofdje van je baby. Houd je baby overeind en leg zachtjes je hand op het hoofdje. Als de fontanel iets dieper ligt dan de schedel hoef je je geen zorgen te maken over een hersenvliesontsteking. Maar als de fontanel iets bol staat, betekent het dat er druk op het hoofdje staat. Dit kan duiden op een hersenvliesontsteking. Maar ook op een waterhoofd. Let op!: Niet elke baby heeft een bolle fontanel tijdens een hersenvliesontsteking. Dus vertrouw niet alleen op deze ‘test’.

• Is je kind ziek en komen rode of paarse vlekjes op de huid? Doe dan de ‘glas-test’. De vlekjes kunnen op onschuldige kinderziektes wijzen, zoals de waterpokken. Maar het kan ook om een bloedvergiftiging in combinatie met een hersenvliesontsteking gaan. De ‘glastest’ gaat als volgt: houd een glas tegen de rode plekjes aan. Als het om een hersenvliesontsteking gaat, blijven de plekjes zichtbaar door het glas heen. Verdwijnen de vlekjes? Dan gaat het waarschijnlijk om een virus. Maak je je toch zorgen? Neem dan contact op met de huisarts.

Maak je je zorgen? Bel de huisarts!

Als je bepaalde symptomen herkent bij je baby, twijfel dan geen seconde en bel de huisarts op. Is je baby jonger dan drie maand? En heeft je baby koorts, maar verder geen andere klachten? Bel dan ook direct de huisarts. De huisarts zal je baby/kind onderzoeken. Als de huisarts denkt dat het om een hersenvliesontsteking gaat, zal hij/zij je direct doorsturen naar het ziekenhuis.

In het ziekenhuis zal verder onderzoek plaatsvinden, waaronder het onderzoek naar het hersenvocht van je baby/kind. De kinderarts zal wat hersenvocht wegnemen uit het ruggenmerg met een ruggenprik. Tests in het laboratorium moeten uitwijzen of je baby/kind hersenvliesontsteking heeft en of het een virus is of een bacterie.

Behandeling van een hersenvliesontsteking

Als het is vastgesteld dat het om de virale vorm van een hersenvliesontsteking gaat, dan verdwijnt de ontsteking vaak vanzelf binnen twee weken. Maar is een bacterie de oorzaak van de hersenvliesontsteking, dan moet je baby/kind zo snel mogelijk behandeld worden met antibiotica. Als de ontsteking niet snel behandeld wordt kan het ernstige schade brengen aan de hersenen en in sommige gevallen kan het zelfs dodelijk zijn.

Kun je een hersenvliesontsteking voorkomen?

Tegen bepaalde bacteriën die een hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken kun je je baby/kind inenten. Hiermee voorkom je het niet perse, maar de kans op een hersenvliesontsteking wordt kleiner. Laat je kind dus vaccineren via het Rijksoverheidsprogramma. En let op hygiëne door na elk toiletbezoek je eigen handen en die van je baby/kind te wassen. Wanneer je erachter komt dat iemand andere hersenvliesontsteking heeft/heeft gehad, waar jij of jouw baby/kind mee in aanraking is gekomen, neem dan ook contact op met de huisarts.