Wat is een doula?

Een geboortedoula is een zelfstandig werkende professional met kennis over en ervaring met het ondersteunen van de zwangere en partner met praktische, empathische, niet-medische begeleiding. Een doula denkt mee met de aanstaande ouder(s), luistert en bespreekt opties en mogelijkheden. Je komt samen tot een plan over hoe jij (en je partner) je gesteund voelt en wat je daarvoor nodig hebt.

Je ontmoet je doula meestal een keer of drie tijdens je zwangerschap, waar je in gesprekken echt een band opbouwt. Je hebt enkele verdiepende gesprekken die tussen de 2 tot 3 uur duren. Hierdoor leer je elkaar goed kennen en vorm je samen een team; jouw doula kent jullie wensen. Ze (de meeste doula’s zijn vrouwen) is bereikbaar voor een luisterend oor en als klankboord tijdens de zwangerschap. En is er met 100% aandacht alleen voor jullie, vanaf het moment dat de bevalling begonnen is en je extra ondersteuning kunt gebruiken.

Wat doet een doula?

Vooraf, tijdens de zwangerschap: Ze bespreekt vooraf met jullie wat jullie wensen zijn, waar jullie tegenop zien en wat jullie denken nodig te hebben aan ondersteuning. Je doula is op de hoogte van hoe je in je vel zit, hoe het emotioneel met je gaat en je eventuele zorgen over de bevalling. Je kan overleggen als er bijzonderheden op de echo waren waar je zorgen over hebt, of als je niet lekker in je vel zit. Je bespreekt samen een geboorteplan, zodat je weet waar je aan moet denken, welk vragen je kunt stellen en wat je ongeveer kunt verwachten. Maar bespreekt ook hoe je ermee om kan gaan als dingen helemaal anders lopen en wat dan nog belangrijk is. Je spreekt af wie wat doet zodat je een team vormt, hoe jij het beste kunt ontspannen en wanneer je haar kunt bellen als de bevalling begonnen is.

Tijdens de geboorte: Ze komt vanaf het moment dat je de weeën wat zwaarder vindt worden en een extra steuntje kunt gebruiken. Ze helpt je herinneren aan wat je vooraf bedacht had en ondersteunt praktisch met bijvoorbeeld controle houden over je ademhaling, uitproberen van verschillende houdingen, je partner helpen herinneren aan dat hij/zij ook nog moet eten en plassen af en toe. Ook het bieden van comforttechnieken bij pijn, zoals tegendruk bij rugweeën (afwisselend met partner) valt in haar takenpakket. Net als in de gaten houden dat jullie echt goed begrijpen wat er gebeurt tijdens het proces en waarom, indien voor jullie belangrijk is.

Na de geboorte: Enkele dagen na de geboorte komt ze op kraambezoek. Dit is voor als je nog met dingen zit, vragen hebt over hoe precies ging of echt even na wilt praten met iemand die erbij was, of even die kraamtranen kwijt moet. En uiteraard wil de doula even je baby bewonderen! Het is echter niet bedoelt als ‘visite’ maar echt, om te zien hoe jullie hoe jullie alles ervaren hebben, en of je nog emotionele steun nodig hebt. Meestal volgt na een week of vier, vijf een afrondend gesprek om terug te blikken op de geboorte en feedback te geven op hoe je de begeleiding ervaren hebt.

Waarom een doula?

De redenen waarom iemand een doula inhuurt lopen uiteen. Het is steeds normaler om coaching of extra ondersteuning te vragen bij grote momenten van transitie of life-events en moeder/ ouders worden is zeker een grote verandering. Zeker als het het een eerste kindje betreft heb je eigenlijk niet echt een goed beeld van wat je kan verwachten. Om dan van de partner te verwachten dat die ineens alles weet, ook als het ineens heel anders loopt dan verwacht of gehoopt, blijkt best veel gevraagd.

Uit onderzoek blijkt dan ook dat zwangeren meer steun ervaren en positiever zijn over de rol van de partner, als er ook een doula bij de geboorte aanwezig is. Als gewoon 'extra steun’ niet de reden is, hoor je ook wel dat angst voor de pijn of ontevredenheid na een eerdere geboorte-ervaring de reden is om voor een doula te kiezen. Een nare eerdere geboorte ervaring kan over een traumatische ervaring gaan. Maar soms ook gewoon dat ze veel minder steun hebben gehad dan ze hadden verwacht of gehoopt.

Wat veel aanstaande ouders zich niet beseffen, is dat de meeste reguliere verloskundigen, of het nu in het ziekenhuis is of thuis, meerdere vrouwen tegelijk begeleiden. Dat is deels de reden van het bel-lijstje. Dat betekent dat de kans groot is dat de verloskundige die je in eerste instantie spreekt dat de bevalling begonnen is, niet perse de verloskundige is die de hele bevalling aan jouw zijde staat.

De ontsluitingsfase verschilt enorm per barende – bij sommigen duurt het korter dan gemiddeld, bij anderen langer. Een verloskundige of verpleegkundige heeft niet de tijd bij jou te blijven zitten, omdat ze voor meerdere barenden zorgen. Dus veel tijd ben je alleen met je partner in de geboortekamer.

Vaak pas als je tegen de 7-8 cm ontsluiting zit, krijg ondersteuning van iemand die bij je blijft (tot de eventuele dienstwissel). Dat terwijl de fase vanaf 4-5 cm, of daarvoor, ook als pittig ervaren kan worden. Op die momenten is de doula er om je die extra steun te geven.

Vooraf kun je nooit weten hoe het proces zal lopen. Dus de ene zwangere zal veel ondersteuning nodig hebben en de andere wil misschien wel graag op zichzelf zijn. Een doula is een vangnet, wat maakt dat er naar jou en je partner geluisterd wordt en er emotionele steun voor je is, hoe je deze steun dan ook vorm wilt geven.