Wat is ontsluiting precies?

Tijdens de bevalling moet je baarmoedermond langzaam openen om je baby door te laten. Dat gebeurt wanneer je [weeën(alles-over-ween) hebt tijdens de bevalling. Dit oprekken en verweken van de baarmoedermond wordt ook wel ontsluiten genoemd. De baarmoedermond moet hierbij 10 centimeter oprekken in doorsnede voordat je baby geboren kan worden. Daarna heb je volledige ontsluiten en mag je gaan persen, waarna je baby geboren kan worden. Het ontsluiten duurt gemiddeld voor een eerste bevalling tussen de 10 en 16 uur, maar dat verschilt natuurlijk heel erg per vrouw.

Drie fases in ontsluiting

De ontsluiting wordt onderverdeeld in drie fases:

• De latente fase: 1-3 centimeter ontsluiting

Van 1 tot 3 centimeter ontsluiting is er sprake van de latente fase. In deze fase staat centraal dat je baarmoedermond gunstiger komt te liggen en wat weker en korter wordt onder invloed van prostaglandine. Dit heet ook wel het verstrijken van de baarmoedermond. Als de weeën beginnen kan dat direct al regelmatig en pijnlijk zijn, maar meestal duren de weeën nog kort, komen ze onregelmatig en zijn ze nog niet zo pijnlijk. Vaak kun je tijdens de latente fase ook nog gewoon doorgaan met wat je aan het doen was en hoef je je nog niet op de pijn te concentreren. Naarmate je 2 cm ontsluiting hebt, zullen de weeën steeds regelmatiger worden en zo’n 45 seconden duren. Bij 3 cm worden de weeën steeds krachtiger, pijnlijker en gaan langer duren.

Bij een eerste bevalling kan de latente fase in het totaal wat langer duren. Bij een tweede of derde kindje gaat deze fase vaak veel sneller.

• Actieve ontsluitingsfase: 4-7 centimeter ontsluiting

Met 4 centimeter tot en met 7 centimeter ontsluiting spreken we van de actieve ontsluitingsfase. Het wordt nu steeds moeilijker om je tijdens de weeën op iets anders te focussen, en ook zal je de weeën niet meer verwarren met oefenweeën. Dit is het echte werk! Je hebt nu al je concentratie en kracht nodig om je weeën op te vangen. Met 5 cm ontsluiting komen de weeën nu ongeveer elke 2-4 minuten en houden 1-1,5 minuut aan. Vanaf nu zal je ontsluiting gemiddeld 1 cm per uur vorderen bij een eerste kindje. Als je al eens eerder bent bevallen kan dit sneller verlopen. Langzaamaan zal je in deze fase meer in jezelf keren en zal je lichaam endorfines aanmaken: een natuurlijke pijnstiller. Gesprekken voeren zijn nu voor de meeste vrouwen uit den boze. Wanneer je de 7 cm hebt bereikt, zijn de weeën behoorlijk intens.

De actieve ontsluitingsfase kan gemiddeld 10 uur duren, maar dat kan natuurlijk ook langer of korter zijn. Veel vrouwen raken in het einde van deze fase vermoeid, en kiezen soms dan ook voor pijnbestrijding. Hou nog even vol, nog een paar centimeters voordat je mag persen!

• Overgangsfase: 8-10 centimeter ontsluiting

Van 8 t/m 10 centimeter ontsluiting spreken we van de overgangsfase. In deze fase Komen de weeën kort op elkaar en kan je last krijgen van misselijkheid. Veel vrouwen vinden deze fase het meest heftig van heel de bevalling. Met de laatste 2 centimeters (9-10) zal je persdrang krijgen, wat voelt alsof je moet poepen. Je mag echter pas actief mee gaan duwen/persen als je volledige ontsluiting hebt, dit is bij 10cm.

• Uitdrijvingsfase

Je hebt nu volledige ontsluiting, wat betekent dat de weg voor je kindje helemaal open is. Je kind kan nu naar beneden zakken, waardoor er meer druk op het laatste stukje van je darm komt te staan. Hierdoor ontstaat reflectoire persdrang. Je lichaam gaat steeds sterkere weeën maken waardoor je kind steeds dieper komt. Hoe dieper het hoofd van je kind zit hoe, makkelijker het persen gaat.

Niet-vorderende ontsluiting

Als het ontsluiten langzaam verloopt, spreken we van niet-vorderende ontsluiting. Je verloskundige of gynaecoloog zal vaststellen of hiervan sprake is. Soms moet er dan medisch worden ingegrepen, afhankelijk van het risico op complicaties. Maar dat hoeft lang niet altijd te gebeuren. Houd er rekening mee dat angst, spanning of stress je bevalling en je ontsluiting kan vertragen. Door een warm bad of een warme douche kan je wellicht meer ontspannen, waardoor je vaak ook beter met de pijn kunt omgaan tijdens de bevalling.

Alles weten over de bevalling? Dat kan met onze bevalcursus, deel van het online cursuspakket van 12 cursussen, vergoed door de meeste zorgverzekeraars!